Pilotaż otwartych danych badawczych w 
programie Horyzont 2020:
jakie są wymagania?
Sarah Jones
Digital Curation Centre
sarah.jones@glasgow.ac.uk
Twitter: @sjDCC
Tłumaczenie: Platforma Otwartej Nauki http://
pon.edu.pl  
Czemu służą otwarty dostęp i otwarte 
dane? 
“Komisja Europejska jest przekonana, 
że nie powinno płacić się ponownie za 
dostęp lub wykorzystanie informacji, 
których uzyskanie zostało już 
sfinansowane z publicznych pieniędzy. 
Europejskie przedsiębiorstwa i 
obywatele powinni móc w pełni z nich 
korzystać” 
https://ec.europa.eu/research/participants/
data/ref/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/  
h2020-hi-oa-pilot-guide_en.pdf
Pilotaż otwartych danych badawczych 
(Open Research Data – ORD)
Pilotaż koncentruje się na danych 
badawczych
„Dane badawcze” odnoszą się do informacji, w szczególności 
faktów i liczb, zebranych w celu analizy i oparcia na nich 
rozumowania, dyskusji lub obliczeń.
W kontekście badawczym, przykładowe dane obejmują: statystyki, 
wyniki eksperymentów, pomiarów, obserwacji terenowych, wyniki 
ankiet, nagrania wywiadów i obrazy. Zwraca się uwagę na dane 
badawcze, które są dostępne w formie cyfrowej. 
Guidelines on Open Access to Scientific Publications and Research Data in 
Horizon 2020 v.2.1, 15 February 2016, p3
Obszary H2020 objęte pilotażem (2016-2017)
• Future and Emerging Technologies
• Research infrastructures
• Leadership in enabling and industrial technologies – Information and 
Communication Technologies
• Nanotechnologies, Advanced Materials, Advanced Manufacturing and 
Processing, and Biotechnology:  ‘nanosafety’ and ‘modelling’ topics
• Societal Challenge: Food security, sustainable agriculture and forestry, 
marine and maritime and inland water research and the bioeconomy - 
selected topics as specified in the work programme
• Societal Challenge: 'Climate Action, Environment, Resource Efficiency and 
Raw materials' – except raw materials
• Societal Challenge: 'Europe in a changing world – inclusive, innovative and 
reflective Societies'
• Science with and for Society
• Cross-cutting activities - focus areas – part Smart and Sustainable Cities
Projekty z innych obszarów mogą dobrowolnie dołączyć do pilotażu
Kiedy można się wyłączyć z pilotażu?
•Gdy planowane jest komercyjne lub przemysłowe wykorzystanie danych
•Gdy uczestnictwo stoi w sprzeczności z wymogami poufności, związanymi z 
bezpieczeństwem
•Gdy stoi w sprzeczności z obowiązującymi zasadami ochrony danych 
osobowych
•Gdyby udział w pilotażu uniemożliwiał osiągnięcie głównego celu naszych 
działań
•Jeżeli w ramach projektu nie zostaną wytworzone ani zebrane żadne dane 
naukowe
•Gdy występują inne uzasadnione przyczyny by nie uczestniczyć w pilotażuMożna się wyłączyć zarówno na etapie wniosku grantowego, jak i w 
trakcie trwania projektu. Powody wyłączenia należy wyjaśnić w 
Planie Zarządzania Danymi. 
Podstawowa 
zasada: 
Tak otwarte, jak 
tylko się da; 
zamknięte nie 
bardziej niż to 
konieczne
Ilustracja: ‘Balancing rocks’ by Viewminder CC-BY-SA-
ND www.flickr.com/photos/light_seeker/7780857224
• Dane wraz z metadanymi, potrzebne do 
weryfikacji wyników badań zaprezentowanych w 
publikacjach naukowych
• Inne dane, surowe lub przetworzone, wraz z 
metadanymi, zgodnie z planem zarządzania 
danymi
Nie stosuje się do wszystkich danych (to naukowcy wybierają)
Nie trzeba udostępniać nieodpowiednich danych – 
dopuszczone są wyjątki
Dane będące podstawą publikacji powinny zostać 
udostępnione najszybciej jak to możliwe. 
Pozostałe dane – w terminie określonym w planie zarządzania 
danymi
Które dane pasują do pilotażu ORD?
Grantobiorcy uczestniczący w pilotażu powinni:
• Deponować dane w repozytoriach danych 
badawczych
• Podjąć starania, aby umożliwić osobom trzecim 
dostęp do tych danych badawczych, ich 
maszynową analizę, ponowne wykorzystanie, 
kopiowanie i rozpowszechnianie bez opłat ze 
strony użytkowników
• Umieścić w wybranym repozytorium informacje o 
narzędziach niezbędnych do weryfikacji wyników 
(a jeśli to możliwe – dostarczyć te narzędzia).
Najważniejsze wymagania pilotażu ORD
Plany zarządzania danymi 
badawczymi
Projekty uczestniczące w pilotażu będą zobowiązane 
do opracowania planu zarządzania danymi (Data 
Management Plan – DMP), w którym określą, które 
dane zostaną udostępnione w sposób otwarty. 
• Zauważ, że KE nie oczekuje DMP na etapie składania 
wniosku grantowego. 
• DMP nie podlega więc ocenie.
• Opracowanie DMP jest obligatoryjne dla uczestników 
pilotażu
Wstępny DMP (w ciągu 6 
miesięcy)
DMP powinien obejmować następujące elementy odnoszące się do każdego zestawu danych z osobna:
• Identyfikacja i nazwa zestawu danych
• Opis zestawu danych
• Standardy i metadane
• Udostępnienie danych
• Archiwizacja i zabezpieczenie (w tym 
przechowywanie i kopie zapasowe)
Uszczegółowienie DMP
Dane badawcze powinny być:
1. Łatwe do znalezienia
Czy dane i oprogramowanie są łatwe do odnalezienia i czy można je zidentyfikować za pomocą 
standardowego mechanizmu, np. DOI?
2. Dostępne
Czy i pod jakimi warunkami dostępne będą dane i oprogramowanie (licencje, embargo, etc.)?
3. Zrozumiałe i poddające się ocenie
Czy dane i oprogramowanie są zrozumiałe dla osób trzecich w celach analizy i recenzji? Czy 
można ocenić ich jakość, np. czy można ocenić rzetelność i kompetencje tych, którzy je 
wytworzyli?
4. Nadawać się do wykorzystania wykraczającego poza cel, dla którego zostały 
pierwotnie zebrane
Czy dane są przechowywane razem z oprogramowaniem i dokumentacją koniecznymi do 
wykorzystania przez osoby trzecie w długookresowej perspektywie?
5. Interoperacyjne, w stopniu umożliwiającym dostosowanie do odpowiednich 
standardów jakości
Czy dane i oprogramowanie da się zastosować w innych kontekstach, czy są wystarczająco 
interoperacyjne, by możliwa była ich wymiana między naukowcami, instytucjami, państwami, etc., 
np. czy są zgodne ze standardami?
Przydatne linki
• Guidelines on Open Access to Scientific 
Publications and Research Data in Horizon 2020
https://ec.europa.eu/research/participants/data/r
ef/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/h2020-hi-oa-pi
lot-guide_en.pdf 
• Guidelines on Data Management in Horizon 
2020
https://ec.europa.eu/research/participants/data/r
ef/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/h2020-hi-oa-da
ta-mgt_en.pdf